De MIA is een subsidieregeling voor de investering in milieuvriendelijke bedrijfsmiddelen. Per 1 januari 2022 gaan de subsidiepercentages van de MIA omhoog. Deze gaan van 13,5, 27 en 36 naar respectievelijk 27, 36 en 45.
Op Prinsjesdag 2020 heeft het kabinet naar aanleiding van een arrest van het Hof van Justitie EU in de zaak Sofina een beperking van de verrekening van dividendbelasting en kansspelbelasting met de Vpb voorgesteld. Nu kunnen belastingplichtigen elk jaar het gehele bedrag aan ingehouden voorheffingen verrekenen met de aanslag Vpb, ook als de voorheffingen hoger zijn dan de verschuldigde Vpb. Met ingang van 2022 is de verrekening van voorheffingen beperkt tot het bedrag aan te betalen Vpb voor verrekening. Het in een jaar niet voor verrekening in aanmerking komende bedrag aan voorheffingen wordt voortgewenteld naar een later jaar. Aan de voortwenteling van niet-verrekende voorheffingen wordt geen termijn gesteld.
Per 1 januari 2020 zijn in de Wet Vpb 1969 door de tweede EU-richtlijn antibelastingontwijking (ATAD2) voorgeschreven hybridemismatchmaatregen in werking getreden. Deze maatregelen bestrijden belastingontwijking waarbij gebruik wordt gemaakt van kwalificatieverschillen tussen belastingstelsels van lidstaten van de EU onderling of tussen EU-lidstaten en derde landen.
Daarnaast kent ATAD2 een belastingplichtmaatregel voor omgekeerde hybride lichamen, waarmee de oorzaak van een hybridemismatch wordt aangepakt. Deze maatregel zorgt ervoor dat het land van vestiging onder bepaalde omstandigheden de kwalificatie volgt van het land waar de participanten zijn gevestigd. De implementatie van deze belastingplichtmaatregel is uitgesteld tot 1 januari 2022. In dit wetsvoorstel wordt de belastingplichtmaatregel op een aantal punten aangepast ten opzichte van de Implementatiewet. De diverse bepalingen inzake de belastingplichtmaatregel in de Wet implementatie tweede EU-richtlijn antibelastingontwijking vervallen en worden samen met de daarmee verband houdende flankerende maatregelen opgenomen in dit wetsvoorstel.
De belastingplichtmaatregel ziet op zogenoemde omgekeerde hybride lichamen. Dit zijn samenwerkingsverbanden die door de staat naar het recht waarvan ze zijn opgericht of waar ze zijn gevestigd als fiscaal transparant worden aangemerkt en door de staat waar een gelieerd lichaam is gevestigd, dat participeert in het samenwerkingsverband, worden aangemerkt als niet-transparant. Deze samenwerkingsverbanden worden binnenlands belastingplichtig in Nederland voor de vennootschapsbelasting als het samenwerkingsverband is aangegaan naar Nederlands recht of in Nederland is gevestigd. Voor zover de winst van het samenwerkingsverband rechtstreeks toekomt aan participanten in een staat die het samenwerkingsverband als transparant aanmerkt, wordt voorzien in een aftrekmogelijkheid. Het aan deze participanten toekomende deel van de winst wordt daardoor effectief niet belast in Nederland. Deze maatregel is niet van toepassing op collectieve beleggingsinstellingen met een gediversifieerde effectenportefeuille die onder financieel toezicht staan. Door de integrale belastingplicht worden omgekeerde hybride lichamen onder belastingverdragen aangemerkt als inwoner van Nederland, waarmee deze lichamen verdragsgerechtigd zijn en in aanmerking komen voor een woonplaatsverklaring.
De aanvang en het einde van de belastingplicht van een omgekeerd hybride lichaam wordt hetzelfde behandeld als de aanvang en het einde van de belastingplicht van andere vennootschapsbelastingplichtigen. Dat geldt ook voor de toepassing van de dividendbelasting. Daarnaast wordt in dit wetsvoorstel de fiscale behandeling van omgekeerde hybride lichamen voor de toepassing van de inkomstenbelasting, dividendbelasting en bronbelasting op rente- en royaltybetalingen geregeld.
Voorgesteld wordt om het toepassingsbereik van deze maatregelen in de vennootschapsbelasting uit te breiden naar gevallen waarin de hybridemismatch ontstaat tussen de belastingplichtige en een gelieerde natuurlijke persoon.
Nederland heeft een aanvullende maatregel voor Controlled Foreign Companies (CFC) ingevoerd in de vennootschapsbelasting om het verschuiven van winsten naar laagbelaste gecontroleerde buitenlandse lichamen of vaste inrichtingen tegen te gaan.
Als een belastingplichtige meerdere CFC’s heeft, wordt de te verrekenen buitenlandse belasting per CFC afzonderlijk berekend. De verrekening is gemaximeerd op de in Nederland in een jaar verschuldigde vennootschapsbelasting. Daardoor kan er in een jaar onvoldoende ruimte zijn om alle buitenlandse winstbelasting te verrekenen. Op dit moment schrijft de wet niet voor in welke volgorde deze verrekening plaats moet vinden. Omwille van de uitvoerbaarheid van de verrekening wordt een verplichte volgorde van verrekening voorgesteld. Hierbij is aansluiting gezocht bij de volgordebepaling van het Besluit voorkoming dubbele belasting 2001.
De Wet op de omzetbelasting bevat drie bijzondere regelingen waarbij ondernemers de btw die zij verschuldigd worden in verschillende lidstaten van de EU kunnen aangeven en voldoen in één lidstaat. Het gaat om de niet-Unieregeling, de Unieregeling en de invoerregeling. Bij die bijzondere regelingen wordt de in de lidstaat van identificatie van de ondernemer de over een belastingtijdvak aangegeven en voldane btw verdeeld over de andere lidstaten waarin de ondernemer zijn verkopen heeft verricht. De ondernemer kan in de btw-melding correcties voor eerdere belastingtijdvakken opnemen. De btw-melding kan daardoor negatief uitvallen voor de lidstaat waarvoor de correctie plaatsvindt. Uitgangspunt is dat de correctie wordt afgewikkeld door de lidstaat waarvoor de correctie wordt gemaakt en niet door de lidstaat van identificatie. Een negatieve btw-melding die door Nederland moet worden afgewikkeld, wordt op grond van dit voorstel automatisch aangemerkt als een verzoek om teruggaaf. Een niet in Nederland gevestigde ondernemer hoeft daardoor voor die teruggaaf niet afzonderlijk een verzoek om teruggaaf te doen.
Onder voorwaarden geldt met ingang van 2022 een vrijstelling van overdrachtsbelasting voor de verkrijging van een woning als gevolg van een terugkoop van een natuurlijk persoon ter uitvoering van een verkoopregulerend beding dat bij de eerdere verkrijging was opgelegd. Voor de Wet differentiatie overdrachtsbelasting was het verlaagde tarief van 2% van toepassing op de terugkoop, waarna op de doorverkoop veelal de doorverkoopfaciliteit kon worden toegepast. De vrijstelling moet voorkomen dat teruggekochte woningen niet aan starters worden doorverkocht. Het verkoopregulerend beding moet een zelfbewoningsplicht voor de koper omvatten. De waarde in het economisch verkeer van de woning mag ten tijde van de eerdere verkrijging niet hoger zijn dan de woningwaardegrens voor de startersvrijstelling ten tijde van de terugverkrijging.
De CO2-uitstoot van een personenauto vormt de grondslag van de bpm. Voor conventionele auto’s en voor plug-in hybrides gelden aparte tarieven. Voor emissievrije auto’s geldt een bpm-vrijstelling tot en met 2024. Wanneer de gemiddelde CO2-uitstoot van nieuwe personenauto’s daalt, dalen de belastinginkomsten. Om dit op te vangen worden de CO2-schijfgrenzen voor de jaren 2022 tot en met 2025 elk jaar met 2,3% verlaagd en de schijftarieven met 2,35% verhoogd. Dit geldt ook voor de CO2-grens en het tarief voor de dieseltoeslag. De belastingbedragen per gram/km CO2-uitstoot worden met ingang van 2023 eerst geïndexeerd en vervolgens verhoogd.
Groepen burgers kunnen door onterecht handelen of nalaten van de Belastingdienst benadeeld worden en in een schrijnende situatie terecht komen. De toeslagenaffaire is daar een voorbeeld van. In zulke gevallen kan het wenselijk zijn om een tegemoetkoming te bieden om de gevolgen teniet te doen of te verzachten.
In de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) en de Invorderingswet 1990 (IW 1990) worden delegatiebepalingen opgenomen om de schrijnende gevolgen van onterecht handelen of nalaten van de Belastingdienst in voorkomende gevallen zo snel mogelijk te kunnen herstellen. Het kabinet kiest voor de AWR en de IW 1990, omdat de inspecteur resp. de ontvanger van de Belastingdienst aan deze wet zijn bevoegdheden ontleent.
De bestaande wettelijke instrumenten, waarmee een burger financiële genoegdoening kan krijgen, voldoen niet in alle gevallen, met name niet als groepen burgers door het onterecht handelen of nalaten van de Belastingdienst in een schrijnende situatie zijn geraakt. De bestaande instrumenten zijn:
Door de invoering van de delegatiebepalingen en de op grond van die bepalingen vast te stellen algemene maatregel van bestuur krijgt de burger een extra mogelijkheid om genoegdoening te realiseren. In de algemene maatregel van bestuur worden gevallen aangewezen die voor een tegemoetkoming in aanmerking komen. De invoering van een extra mogelijkheid heeft niet tot gevolg dat er dubbele compensatie plaats zal vinden.
De tarieven en heffingskortingen in de inkomstenbelasting veranderen marginaal, met uitzondering van de inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK). De IACK daalt in 2022 van maximaal € 2.815 naar € 2.534 ter financiering van het betaalde ouderschapsverlof. Het tarief in de eerste schijf daalt van 37,1 naar 37,07%. De overige bedragen voor 2022 worden voor zover van toepassing geïndexeerd. De indexatiefactor bedraagt 1,013.
Voorwaarde voor de toepassing van de IACK is dat de belastingplichtige geen partner heeft of een partner met een hoger arbeidsinkomen. Iemand die geen inwoner van Nederland en geen kwalificerende buitenlands belastingplichtige is, wordt niet aangemerkt als fiscaal partner. Hierdoor kunnen bepaalde belastingplichtigen met een in het buitenland woonachtige partner onbedoeld recht hebben op de IACK. Om dit te voorkomen geldt met ingang van 2022 een uitzondering op het fiscale partnerbegrip voor de toepassing van de IACK.
Naar aanleiding van een motie van de Tweede Kamer heeft het kabinet besloten dat in de sociale sector in 2021 geen huurverhoging mag worden toegepast. Woningcorporaties en grotere particuliere verhuurders worden daarvoor enigermate gecompenseerd door een verlaging van het tarief van de verhuurderheffing. De totale verlaging van de verhuurderheffing bedraagt € 180 miljoen per 1 januari 2022. Het tarief gaat van 0,527 naar 0,485% van het belastbare bedrag.
In de wet is nu bepaald dat de bedragen van de heffingsverminderingen ieder kwartaal kunnen worden gewijzigd. Op grond van deze bepaling kunnen de bedragen op nihil worden gesteld als het gebruik van de heffingsverminderingen groter blijkt dan waar in de begroting rekening mee is gehouden. Voorgesteld wordt om de wijziging van bedragen, waaronder het op nihil stellen daarvan, per maand mogelijk te maken in plaats van per kwartaal. De kans op overschrijdingen van het budget wordt hierdoor verkleind. Een aanpassing van de bedragen van de heffingsvermindering moet meer dan een maand van tevoren worden aangekondigd in verband met de rechtszekerheid voor de aanvragers.